Gdy wypadł ząb…

Co robić, gdy wypadł ząb i masz go w ręce?

Jeśli uprawiasz sport taki jak: piłka nożna, koszykówka, rugby, amerykański futbol, wrestling, a zwłaszcza sporty ekstremalne, jesteś na to szczególnie narażony.

Ale mamy dobrą wiadomość! Aż w 90% utracony ząb można uratować, ale pod pewnymi jednak warunkami.

Po pierwsze, gdy wypadł ząb, to musisz go znaleźć i zabezpieczyć.

Po drugie, gdy wypadł ząb, to musi być z powrotem umieszczony na swoim miejscu (reimplantowany) w odpowiednim czasie, najlepiej w ciągu pierwszych 15-30 minut po urazie. Oczywiście im szybciej zostanie wprowadzony z powrotem do zębodołu, tym ma większe szanse na utrzymanie w zębodole – wówczas aż w 90% przypadkach udaje się zęba uratować. Jeżeli się więc tylko da, jeżeli powierzchnia korzenia nie jest uszkodzona i nie jest zabrudzona, wprowadzamy ząb do zębodołu, trzymając go za koronę i sprawdzając, czy wprowadzamy zęba w odpowiednim kierunku.

Po trzecie, gdy wypadł ząb, to decydujący wpływ odgrywa tu stan zębodołu i stan dziąseł otaczających miejsce po wybitym zębie. Zarówno zębodół, jak i dziąsła muszą być w dobrym stanie, bez objawów zapalnych, zwłaszcza przewlekłych – te mogą bowiem uniemożliwić ze względu na obecność bakterii integrację wybitego zęba z otaczającymi tkankami.

Po czwarte, gdy wypadł ząb, bardzo istotny jest sposób przechowywania wybitego zęba i sposób jego dostarczenia do gabinetu. Wybity ząb należy trzymać tylko za koronę (nie za korzeń!). Nie można wybitego zęba wycierać chusteczką, przechowywać w bibułce, ligninie lub w wacie. Jeśli już nic nie mamy pod ręką, należy ząb po prostu włożyć do wody i natychmiast udać się do stomatologa. Jeśli ząb jest zabrudzony, należy włożyć go do roztworu soli, mleka lub trzymać w ślinie. 

Lekarz w gabinecie stomatologicznym może podjąć próbę reimplantacji wybitego zęba. Po umieszczeniu go w zębodole na swoim miejscu konieczne jest jego unieruchomienie z sąsiednimi zębami przy użyciu materiału kompozytowego i taśmy z włókna szklanego. W większości przypadków procedura kończy się powodzeniem.

Konieczne są w następnej kolejności wizyty kontrolne, w tym rentgenowskie, w celu oceny, czy ząb się przyjął, czy prawidłowo reaguje na bodźce i czy nie wymaga leczenia kanałowego. Powyższej procedury oczywiście nie stosuje się do małych dzieci i zębów mlecznych. Próba reimplantacji takiego zęba może skończyć się uszkodzeniem zawiązki zęba stałego.

Gdy wypadł ząb i uraz był związany również z urazem głowy, utratą przytomności, nudnościami, przewlekłym bólem głowy itp., to należy w pierwszej kolejności poddać się specjalistycznym badaniom ogólnomedycznym, a dopiero później, gdy stan ogólny jest zadowalający, można się zająć reimplantacją zęba.

By uniknąć wybicia zęba podczas uprawiania sportów, można zastosować specjalne ochraniacze na zęby dla sportowców (tzw. szyny zgryzowe). Szyny wykonane są z tworzywa termoplastycznego, dopasowane są do zębów indywidualnie dla danego pacjenta. Zakładane na górne zęby w przypadku ochraniaczy pojedynczych lub na górne i dolne zęby w przypadku ochraniaczy podwójnych.

Leczenie zębów w ciąży

Od lat panuje wiele mitów na temat wpływu stanu zębów nie tylko na przebieg ciąży, ale również na zdrowie samego dziecka. Część z nich jest prawdą, część nadal pozostanie mitem. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę będąc w ciąży tak, aby w pełni zadbać o zdrowie jeszcze nienarodzonego dziecka.

1. Chore zęby mogą utrudniać zajście w ciążę

Stan zębów ma wpływ nie tylko na przebieg ciąży i poród, ale również na samo zapłodnienie. Badania wykazały, że statystyczna para stara się o dziecko pięć miesięcy, chyba że przyszła mama lub tata cierpi na próchnicę albo schorzenia dziąseł. Wtedy czas ten rośnie niemal o połowę – do ponad siedmiu miesięcy.

Rozwiązanie – dokładna higiena jamy ustnej w domu, regularne kontrole, zabiegi pełnej higienizacji jamy ustnej i kompleksowe leczenie stomatologiczne.

2. Chore dziąsła są zagrożeniem dla płodu

Kobiety w ciąży są szczególnie podatne na choroby przyzębia. Stwierdzono, że u co drugiej ciężarnej kobiety rozwija się tak zwane ciążowe zapalenie dziąseł, które objawia się rozpulchnionymi, krwawiącymi, bolącymi dziąsłami. Takie zapalenie stanowi istotne zagrożenie nie tylko dla matki, ale również dla płodu, ponieważ bakterie mogąprzedostawać się z chorego przyzębia do krwioobiegu, a potem dalej do innych organów, najczęściej nerek i serca, a w przypadku ciąży także do płodu. Stwierdzono, że prawie 20% przedwczesnych porodów i przypadków niskiej masy urodzeniowej to konsekwencja zaniedbań stomatologicznych matki.

Rozwiązanie – dokładna higiena jamy ustnej w domu, regularne kontrole, zabiegi pełnej higienizacji jamy ustnej i kompleksowe leczenie stomatologiczne.

3. W ciąży znieczulenie u dentysty jest zakazane

Kobiety w ciąży mogą swobodnie stosować dobrane odpowiednio do zabiegu znieczulenie stomatologiczne. Większym zagrożeniem dla dziecka może być strach i dolegliwości bólowe u matki, które wpływają negatywnie na samopoczucie dziecka, niż zastosowane znieczulenie. Zabiegi, które są przeciwwskazane w ciąży, to wykonywanie zdjęć rentgenowskich i zabiegi wybielania zębów.

Rozwiązanie – dobór odpowiedniego do danego zabiegu znieczulenia

4. Dziecko potrzebuje wapnia, stąd osłabienie zębów matki i próchnica

Uważa się, że „jedna ciąża, to jeden zepsuty ząb, bo płód zabiera wapń z uzębienia matki”. W rzeczywistości jest to najczęściej efekt zaniedbań higienicznych, wynikających między innymi z częstszego jedzenia lub podjadania i rzadziej wykonywanych domowych zabiegów higienicznych.

Rozwiązanie – zwiększenie częstości wykonywania zabiegów higienicznych w domu

5. Ciążowe nudności są zagrożeniem dla zębów

Poranne nudności i wymioty sprawiają, że do jamy ustnej dostaje się sok żołądkowy z zawartym w nim kwasem solnym. Ten niszczy on szkliwo i wywołuje nieodwracalne zmiany w jamie ustnej. Zęby stają się podatne na próchnicę i nadwrażliwość.

Rozwiązanie – od razu płukać jamę ustną specjalnymi płynami lub przynajmniej wodą, a w przypadku nadwrażliwości stosować specjalistyczne pasty wzmacniające szkliwo zębów.

6. Dieta kobiety w ciąży ma wpływ na zęby jej dziecka

Jeśli chcesz, by twoje dziecko miało zdrowe i mocne zęby, pamiętaj, że zawiązki zębów powstają już w 6 tygodniu rozwoju płodowego. I już przed porodem w jego organizmie będą zawiązki wszystkich zębów mlecznych i stałych, za wyjątkiem ósemek. Co więcej mineralizacja (uwapnienie) uzębienia również zaczyna się w okresie płodowym.

Rozwiązanie – stosuj dietę bogatą w minerały i witaminy, szczególnie fosfor, wapń, fluor, żelazo oraz witaminy D, A, C i K.

Płyn do wybarwiania płytki nazębnej

Aby prawidłowo zadbać o swoje zęby i dziąsła do codziennych zabiegów higienicznych, najlepiej wieczornych, należy dołączyć zabieg z zastosowaniem płynu do wybarwiania płytki nazębnej. Ten na zdjęciu jest o smaku gumy balonowej, więc idealny dla dzieci.

Płyn do wybarwiania płytki nazębnej – jakie znaczenie ma jego stosowanie?

Pozwala w bardzo szybki i pewny sposób skontrolować obecność płytki nazębnej na zębach przed szczotkowaniem zębów. Szczególnie jest to ważne u dzieci, które dopiero zaczynają swoją się uczyć prawidłowych nawyków higienicznych.

Płyn umożliwia nam również w prosty sposób sprawdzenie prawidłowej techniki szczotkowania zębów, a przede wszystkim jej skuteczności w usuwaniu osadów nazębnych uszkadzających i zęby, i dziąsła. Jednocześnie motywuje do codziennej higieny jamy ustnej.

Płyn do wybarwiania płytki nazębnej – jakie są zasady jego stosowania?

• wlać 10 ml płynu do kubeczka
• płukać jamę ustną przez 30 sekund
• wypluć i nie połykać płynu
• miejsca przebarwione na kolor niebieski, fioletowy, różowy dokładnie wyczyścić szczoteczką do zębów i pastą do zębów

Płyn do wybarwiania płytki nazębnej – kiedy go stosować?

Płyn najlepiej stosować przed umyciem zębów, ale można go również stosować po umyciu zębów w celu sprawdzenia skutecznego szczotkowania zębów. Po zastosowaniu płynu wybarwiającego płytkę nazębną koniecznie trzeba umyć zęby.

Nadwrażliwość zębów

Nadwrażliwość zębów to wyjątkowo dokuczliwa dolegliwość, która pojawia się częściej latem, gdy sięgamy po lody czy zimne napoje z lodówki.

Nadwrażliwość zębów – objawy

Nadwrażliwość zębów daje objawy, takie jak dotkliwy ból i na tyle duży dyskomfort, że osoba cierpiąca z tego powodu zębów zaczyna unikać wykonywania czynności takich jak: picie i jedzenie gorących i zimnych napojów i pokarmów, czy też szczotkowania zębów. Tym bardziej, że ból nie musi zniknąć od razu po usunięciu bodźca, lecz może się utrzymywać nawet przez kilka dni.

Nadwrażliwość zębów – przyczyna

Nadwrażliwość zębów pojawia się, gdy zębina, tkanka zęba znajdująca się pod szkliwem, zostaje odsłonięta. W niej znajdują się tzw. kanaliki zębinowe, w których są mikroskopijne zakończenia nerwowe połączone z głównym nerwem zęba. Gdy zostaną odsłonięte kanaliki zębinowe, nerwy są łatwiej stymulowane przez pewne bodźce i pojawia się ból.

Co może być przyczyną odsłonięcia się kanalików zębinowych i nadwrażliwości zębów?

• próchnica zębów;
• kamień nazębny, zwłaszcza poddziąsłowy powodujący uszkodzenie dziąsła i odsłonięcie się szyjek zębowych;
• złe nawyki higieniczne, takie jak: zbyt mocne szczotkowanie zębów twardą szczoteczką i mocno ścierającą pastą, zwłaszcza wybielającą, czy też zła technika szczotkowania zębów, powodującą drażnienie, a nawet kaleczenie dziąseł;
• złe nawyki dietetyczne – jedzenie dużej ilości cytrusów, picie gazowanych napojów, kwaśnych soków powoduje zmianę pH śliny na kwaśny, co przyspiesza uszkodzenie szkliwa i odsłonięcie się kanalików zębinowych;
• choroby ogólnoustrojowe – tj. refluks żołądkowy, bulimia, wymioty – związane z zarzucaniem treści żołądkowej do jamy ustnej – powodują uszkodzenie szkliwa;
• wady zgryzu – powodują przeciążenie zębów, uszkodzenie szkliwa;
• parafunkcje, tj. zgrzytanie i zaciskanie zębów, obgryzanie paznokci lub ołówków (bruksizm) też jest przyczyną mechanicznego uszkodzenia szkliwa;
• naturalne odsłanianie się szyjek zębów związane z wiekem;
• przemijająca nadwrażliwość pozabiegowa po wybielaniu zębów, czy zakładaniu wypełnień w oczyszczonych ubytkach próchnicowych.

Nadwrażliwość zębów – domowe metody leczenia

Domowymi metodami możemy zadbać o prawidłową higienę zębów i prawidłową dietę.
W kwestii prawidłowych zabiegów higienicznych zębów zalecamy więc:

• stosować pastę przeznaczoną specjalnie do zębów nadwrażliwych lub inną, ale o niskim poziomie ścieralności – ok. 30 RDA (wskaźnik ścieralności). Jeśli na opakowaniu nie ma podanego wskaźnika, wystarczy rozetrzeć odrobinę pasty w palcach – gdy wyczuje się drobinki, trzeba zmienić ją na łagodniejszą;
• stosować pastę zawierającą związki fluoru (np. aminofluorek, fluorek cynawy), które zamykają kanaliki zębiny; dodatkowo może zawierać związki potasu (np. azotan lub cytrynian potasu) zmniejszające wrażliwość zakończeń nerwowych na bodźce bólowe;
• zmienić szczoteczkę na tą o miękkich włóknach i używać jej delikatnie;
• myć zęby po każdym posiłku ruchami wymiatającymi – od dziąseł do korony zęba, ponieważ szczotkowanie zębów ruchami w kierunku poziomym lub pionowym kaleczy dziąsła i odsłania szyjki zębowe;
• unikać mycia zębów bezpośrednio po zjedzeniu owoców cytrusowych czy wypiciu kwaśnego soku, ponieważ szczotkowanie zębów może doprowadzić wtedy do ścierania szkliwa – lepiej odczekać ok. pół godziny albo najpierw wypłukać usta wodą;
• używać po każdym posiłku nici dentystycznych, żeby oczyścić wszystkie zakamarki między zębami;
• zastosować po szczotkowaniu zębów płyn do płukania jamy ustnej zmniejszający nadwrażliwość zębów.

Odpowiednio zbilansowana dieta nie pozostaje bez wpływu na zęby i ich nadwrażliwość. W kwestii prawidłowych nawyków dietetycznych szczególnie polecamy:

• zadbać o dietę bogata w wapń, fosfor;
• unikać spożywania kwaśnych pokarmów i napojów;
• unikać spożywania bardzo zimnych i bardzo gorących pokarmów i napojów;
• pić napoje zimne przez słomkę;
• ograniczyć lub wyeliminować z diety produkty powodujące wzrost kwasowości śliny i demineralizację szkliwa, szczególnie napoje gazowane, słodycze, a także cytrusy.

Nadwrażliwość zębów – leczenie specjalistyczne stomatologiczne

Gdy domowe środki stają się niewystarczające, koniecznie trzeba udać się do stomatologa, który w zależności od potrzeb dobierze odpowiedni sposób leczenia. Może to być:

• Usunięcie ubytków próchnicowych i wypełnienie ich estetycznym materiałem kompozytowym;
• Usunięcie kamienia nazębnego podczas zabiegu pełnej higienizacji jamy ustnej;
• pokrycie zębów preparatem z fluorem, który tworzy na nich powłokę ochronną i szybko przynosi ulgę;
• zalecenie stosowania preparatu działającego jak szkliwo w płynie i wspomagającego remineralizację szkliwa;
• pokrycie ubytków szkliwa estetycznym wypełnieniem kompozytowym, co skutecznie izoluje wrażliwe zakończenia nerwowe od bodźców powodujących dolegliwości;
• Zastosowanie szyny (nakładki) relaksacyjnej zmniejszającej nawyk zaciskania i zgrzytania zębami.

Sezam – wpływ na zęby

Sezam ma wpływ na zęby i zdrowie jamy ustnej. Zawdzięcza to wyjątkowej kombinacji witamin i minerałów, która czyni go jednym z najzdrowszych pokarmów na świecie.

Jest bogatym źródłem roślinnych substancji odżywczych, między innymi takich jak: kwasy tłuszczowe omega-6, flawonoidowe fenolowe przeciwutleniacze, witaminy, błonnik pokarmowy. Nasiona sezamu są doskonałym bezmięsnym źródłem białka, składającego się z wysokiej jakości aminokwasów, stanowiącego 20% ich składu. 28 gramów surowych, wysuszonych nasion sezamu zawiera aż 5,03 g białka,

Sezam – wpływ na zęby i na zdrowie jamy ustnej:

1. Higiena jamy ustnej:

Nasiona sezamu oraz olej sezamowy pomagają usuwać kamień nazębny i wybielać zęby. Oczywiście nie zastąpią codziennych zabiegów higienicznych, regularnych zabiegów pełnej higienizacji zębów wykonywanych przez lekarza stomatologa w gabinecie i zabiegów wybielania zębów, ale mogą stanowić ich uzupełnienie.

2. Zdrowie jamy ustnej:

Płukanie ust olejem sezamowym jest w stanie zmniejszyć ilość zmutowanych paciorkowców na powierzchni zębów oraz w ślinie, polepszając nie tylko ogólny stan zdrowia, ale i stan zdrowia zębów – paciorkowce jak wiadomo należą do głównych bakterii próchnicotwórczych, niszczących w skuteczny sposób nasze zęby.

3. Zdrowie zębów i kości:

Sezam wpływa na zdrowie zębów i kości dzięki zawartości:
– cynku, który poprawia gęstość mineralną kości oraz ich całościowe zdrowie;
– wapnia niezbędnego do prawidłowej budowy zębów i kości – 100 g ziaren sezamu dostarcza aż 975 mg tego pierwiastka, więc znacznie więcej niż szklanka mleka, która dostarcza zaledwie 300 mg.

4. Właściwości antynowotworowe:

Sezam wykazuje właściwości antynowotworowe ze względu na zawartość magnezu, który ma takie działanie, a także kwasu fitowego – związku o podobnych właściwościach. Udowodniono, iż spożywanie sezamu redukuje ryzyko wystąpienia guzów oraz nowotworów, w tym hamuje rozwój groźnego raka skóry – czerniaka, który może rozwijać się również na skórze twarzy.